Gastlessen over gender- en seksuele diversiteit

Een verhaal maakt indruk

Een verhaal van een ervaringsdeskundige kan veel impact maken op leerlingen. In de gastles ontmoeten veel leerlingen pas voor het eerst een openlijk lhbti-persoon. Deze vertelt openhartig over o.a. vooroordelen, pesten, schelden, coming out, religie en cultuur. Leerlingen kunnen alles vragen.

Vermindering van vooroordelen en stereotypen

Iemand ontmoeten uit een ‘andere groep’ dan waar je zelf toe behoort kan negatieve gevoelens verminderen. Door het contact en het luisteren naar het verhaal van de ander kunnen leerlingen zich inleven en verplaatsen in andermans schoenen. Ze kunnen zich een voorstelling maken voor hoe het in zo’n geval voor hen zou zijn en daardoor meevoelen. Uit onderzoek blijkt dat deze mechanismen van empathie en inleving zorgen voor verminderen van vooroordelen, stereotypen en discriminatie. (Bron: Movisie, 2022)

• In het artikel Zo pak je discriminatie aan in de klas (School & Veiligheid) lees je meer over het voorkomen van discriminatie en verminderen van stereotypen en vooroordelen.

Peer-education

Veel voorlichters hebben de middelbareschooltijd vaak nog maar recent achter de rug. Ze vertellen op herkenbare wijze hoe het voor hen was op school. Door het geringe leeftijdsverschil sluiten ze goed aan bij de belevingswereld van de jongeren en kunnen leerlingen zich aan hen spiegelen.

• Zie voor do’s en don’ts over voorlichting in de klas over lhbti+ de tips van Movisie: Tips voor lhbtiqa+ voorlichters in de klas (pdf) (Movisie, 2024)

Waar vind ik een gastspreker of voorlichter?

Scholen die op zoek zijn naar een gastspreker of gast/voorlichtingsles over gender- en seksuele diversiteit kunnen terecht bij:

• Via de website voorlichtingindeklas.nl kun je een aanvraag voor een voorlichting door de regionale COC. Zij bieden getrainde ervaringsdeskundige voorlichters aan en bieden diverse methodieken van voorlichting aan voor de verschillende doelgroepen en onderwijsniveaus.
• Homo in de klas biedt al ruim tien jaar voorlichters aan die een gastles geven op middelbare christelijke scholen.
• Sexmatters geeft workshops over seks, gender en consent, waar diversiteit als rode draad doorheen loopt. Het diverse team workshopleiders geeft gastlessen op het vo en mbo en een docententraining.
• Diversion biedt met het prijswinnende programma Gelijk = Gelijk? gastlessen die worden gegeven door een drietal jonge peer-educators: een homoseksuele, joodse en islamitische peer educator. Voor bovenbouw po en alle klassen in het vo.
• Peertopeerinterventie.nl biedt met de aanpak Wij, jij en ik. Respectvol over liefde en diversiteit peereducators die in gesprek gaan met scholieren over seksuele identiteit en seksuele diversiteit. Deze peereducators zijn lesbische, homo, bi, transgender en heteroseksuele jongeren die vaak maar een paar jaar ouder zijn dan de leerlingen.
• Sem Jansen is zanger. Hij geeft op verzoek voorlichtingslessen op scholen waarin hij vertelt over zijn eigen transitie van vrouw naar man. Informatie en contactgegevens vind je op zijn website www.semjansen.com.
• De initiatiefnemers van de Paarse Vrijdag Krant verzorgen ook voorlichting in de vorm van gastlessen op scholen. Bekijk het aanbod op hun website.
• Oud-leraar Musa van Maaren, homoseksueel en moslim, geeft gastlessen en workshops waarin hij vooroordelen wegneemt door de taal van de leerling te spreken. Zie het artikel in het AOB-Blad hierover. Daarin staan ook zijn contactgegevens.
• Via de Schrijverscentrale kun je op school een auteur uitnodigen van een boek met een lhbti+ thema. Aan de hand van het boek wordt dan ook het thema seksuele diversiteit onderwerp van gesprek. Zo kun je de schrijvers van het populaire prentenboek Koning & Koning vragen voor een schoolbezoek.
• Op de website Seksuelevorming.nl vind je een pool van gecertificeerde consulenten seksuele gezondheid NVVS en andere trainers en gastdocenten op het gebied van relaties en seksualiteit. Je kunt daarbinnen zoeken op specialisten op het thema ‘seksuele diversiteit’. De pool is ontwikkeld vanuit het Stimuleringsprogramma Gezonde Relaties & Seksualiteit waaraan ook School & Veiligheid deelneemt en sluit daarmee aan bij het programma Gezonde School.
• Voor een gastles kun je ook de GGD in je regio benaderen met een verzoek.
• Tûmba – kenniscentrum discriminatie en diversiteit in Friesland- biedt maatwerk gastlessen aan over diversiteit, vooroordelen en discriminatie voor alle niveaus in het voortgezet onderwijs.
• Meldpunt discriminatie Groningen biedt interactieve en dynamische gastlessen op onder andere scholen gericht op het bestrijden van discriminatie en ongelijkheid.
• Scholen in Rotterdam kunnen aankloppen bij Veilige School Rotterdam voor interactieve gastlessen over seksuele oriëntatie en genderidentiteit door jonge voorlichters.

Belangrijk is om gastlessen in te bedden in een leerlijn, waarbij docenten ook zelf aandacht geven aan de onderwerpen. Anders kan bij leerlingen de indruk ontstaan dat alleen met buitenstaanders over dit onderwerp gesproken kan worden en de school wellicht toch geen veilig plek is (Brucx&Van der Sman 2014).