Hoe ga je om met lhbti+ desinformatie in de klas?

Wat als de desinformatie en complottheorieën over lhbti+ mensen de klas inkomen?

Jongeren zitten veel online. Niet verwonderlijk dat zij ook ontvankelijk zijn voor desinformatie en complottheorieën. Als docent heb je de pedagogische opdracht om leerlingen serieus te nemen, aan te horen, te zien voor wie ze zijn, te begrenzen en om sociale veiligheid te creëren voor de hele klas. Een hele opgave!  

5 tips voor onderwijsprofessionals

Movisie (2024) geeft in het artikel ’10 keer vraag en antwoord over anti-lhbtiqa+ complottheorieën’ vijf tips voor professionals in het onderwijs om hiermee om te gaan.

1. Benoem wanneer je een anti-lhbtiqa+ complottheorie ziet of hoort, dat dit een complottheorie is en dus onzinnig (debunken). 
2. Leg uit waarom zo’n complottheorie schadelijk is (bijvoorbeeld omdat het de rechten van lhbtiqa+ mensen ter discussie stelt of hen afschildert als ‘gevaarlijk’). 
3. Leer leerlingen, bewoners, cliënten etcetera om zelf complottheorieën te herkennen, zodat ze hier ‘weerbaarder’ tegen worden (prebunken). 
4. Verspreid zelf verder geen complottheorieën. 
5. Zet in op het verminderen van vooroordelen naar lhbtiqa+ personen, bijvoorbeeld door:
   • films of theater te laten zien met lhbtiqa+ personen waarin mensen zich kunnen inleven; 
   • een aansprekende lhbtiqa+ spreker die aansluit bij de doelgroep (bijvoorbeeld iemand met dezelfde culturele achtergrond en religie als de doelgroep) vragen om iets te komen vertellen; 
   • kennis te geven over de feiten met betrekking tot lhbtiqa+;
   • een sterke sociale norm te stellen tegen lhbtiqa+ discriminatie: laat zien dat veel mensen het afkeuren en dat het niet door de beugel kan. Verbind het ook aan andere vormen van discriminatie, zoals racisme, seksisme en validisme (=discriminatie van mensen met een beperking). 

Bron: Movisie (2024)

Een veilig gesprek in de klas

De website Gendi helpt je om de genoemde tips van Movisie handen en voeten te geven in de klas. Zo lichten we theatervoorstellingen voor scholen uit, beschrijven we het nut en de vindplaats van gastlessen, bieden we kennisartikelen voor docenten en geven we tips voor het stellen van een positieve norm ten aanzien van lhbti+.

Om het gesprek met je leerlingen in de klas over dit onderwerp veilig te voeren geeft Gendi ook tips voor een veilig klassengesprek. Tevens kun als docententeam ook de training Dialoog onder Druk volgen om je handelingsbekwaam te voelen om spanningen in de klas te hanteren. Vanaf januari 2025 zal hiervoor een gratis e-learning te volgen zijn.

Desinformatie en complot denken rond lhbti+

Wereldwijd worden rechten van lhbti+ personen bedreigd en soms daadwerkelijk ingeperkt. Er zijn duidelijke aanwijzingen dat internationale ultraconservatieve ‘antigender’-bewegingenDe antigender-beweging kan worden beschouwd als een reactie op bewegingen die juist strijden voor gelijke rechten voor lhbtiqa+ personen (Graf, 2016; Corredor, 2019). ook invloed hebben in Nederland. Hierbij gaat het om bewegingen die desinformatieIn het geval van desinformatie verspreidt iemand of een organisatie doelbewust misleidende informatie en doet dat vaak met kwade bedoelingen (Bron: AIVD) verspreiden over lhbtiqa+ mensen. Daarmee jagen zij mensen angst aan en zaaien ze haat ten aanzien van lhbtiqa+ mensen (Paternotte & Kuhar, 2017). Ook complottheorieenEen complottheorie is het geloof of de overtuiging dat een meestal belangrijk geachte gebeurtenis, ontwikkeling of toestand op bijvoorbeeld sociaal, politiek of economisch gebied, kan worden toegeschreven aan een samenzwering (complot) (Bron: Wikipedia)hebben vaak de bedoeling om te misleiden en anderen kwaad te doen (Kapantai et al. 2021; Vlug & Felten, 2022).  

Bron:  ’10 keer vraag en antwoord over anti-lhbtiqa+ complottheorieën’ (Movisie, 2024)