Hijsen we de regenboog- of progressvlag?!
Wat betekent het en hoe zorg je voor veiligheid?
Een manier om op school aandacht te geven aan bijvoorbeeld Paarse Vrijdag en Coming Out Dag is om de regenboogvlag of de Progressvlag te hijsen. Maar wat betekenen deze vlaggen eigenlijk? Welke vlag kies je? En hoe zorg je voor veiligheid?
De regenboogvlag
De regenboogvlag werd ontworpen door Gilbert Baker en werd voor het eerst gebruikt als symbool tijdens de San Francisco Gay Freedom Day Parade in 1978. De oorspronkelijke vlag had nog twee kleuren, namelijk roze en turkoois, maar om praktische redenen zijn die van de vlag gehaald. De regenboogvlag die je nu overal ziet heeft zes kleuren. De vlag is voornamelijk voor leden van de lhbti+ gemeenschap, maar ook voor iedereen die de vrijheid van seksualiteit en genderidentiteit een warm hart toedraagt.
Betekenis kleuren
Rood staat voor leven. Oranje is het symbool voor genezing. Geel staat voor zonlicht. Groen is het symbool voor de natuur. Blauw symboliseert sereniteit. Violet symboliseert de geest.
Progressvlag
Niet ieder lid van de lhbti+ gemeenschap, zoals leden van kleur, transseksuele en non-binaire leden, voelde zich gezien en gerepresenteerd in de zes kleuren van de regenboogvlag. Omdat er behoefte was voor meer inclusiviteit ontwierp Daniel Quasar in 2018 in de Progress vlag. Deze heeft daarom in een chevrondubbel onderscheidingsteken vijf extra kleuren die deze leden representeren. De chevron wijst naar rechts om vooruitgang te symboliseren.
Betekenis kleuren
Wit, roze en blauw symboliseren transseksuelen en non-binairen. Bruine en zwarte strepen representeren de leden van kleur. Tevens symboliseren zwart en bruin de slachtoffers van AIDS.
Intersekse Inclusive Progress Pride Flag
In 2021 lanceerde intersekse artiest en activist Valentino Vecchietti samen met Intersex Equality Rights U.K. een nieuwere versie van de Progress Pride Vlag. Het geel met daarop een paarse cirkel vestigt de aandacht op de zichtbaarheid en inclusie van intersekse personen.
De vlaggen betekenen nog veel meer
Voor leden van de lhbti+ gemeenschap betekenen de vlaggen vaak nog veel meer. Het gebruik en zichtbaarheid van symbolen zoals de progressvlag draagt bijvoorbeeld bij aan het ontstaan van een groepsgevoel. Het stelt bovendien een positieve norm; een bewezen methode om discriminatie tegen te gaan (Bron: Movisie). Daarnaast draagt het gebruik van symbolen in de klas bij aan het gevoel van veiligheid van lhbti+ leerlingen. Ze voelen zich gezien. Het werkt ook uitnodigend en laat zien dat je als leraar of docent positief staat tegenover lhbti+ en openstaat voor een gesprek.
Welke vlag?
Inzichten en perspectieven op seksuele oriëntatie, sekse en gender zijn voortdurend in beweging. Dat zal ongetwijfeld de komende jaren zo blijven, waardoor er kans is op weer een aanpassing in de vlag. Welke vlag je ook kiest, je laat als school zien: dat iedereen en alle leden van de regenbooggemeenschap er mogen zijn. Hiermee draag je positief bij aan een inclusieve en veilige school voor lhbti+ leerlingen.
Zorg voor veiligheid
Het gebeurt ook dat scholen te maken krijgen met weerstand tegen het ophangen van de vlaggen. Het is goed om iedereen op school te laten weten waarom jullie ervoor kiezen de vlag te hijsen en dit tijdig te communiceren naar het team, leerlingen en ouders. Dat kan onbegrip en weerstand voorkomen.
Het verwijderen of vernielen van vlaggen zorgt voor onveiligheid op school. Het is bij dat soort voorvallen van belang om er juist over te praten en onderwerp gender- en seksuele diversiteit niet te mijden. Door naar elkaar te luisteren en open te staan voor elkaars opvattingen, werk je aan wederzijds begrip en leren leerlingen respectvol met elkaar omgaan.
Gendi biedt leraren tools om ‘lastige’ gesprekken – zoals over seksuele diversiteit- te voeren in de klas. Bijvoorbeeld de visual Stappenplan voor een veilig gesprek, visual De 5 W’s en visual Docentrollen. Ze zijn gratis te downloaden.
Bronnen:
- De regenboogvlag | çavaria (cavaria.be)
- Wat is het verschil tussen de regenboogvlag en de Progress vlag? – iam-different
- Regenboogvlaggen verwijderd – Gendi
- School in Apeldoorn verwijdert regenboogvlaggen voor bijeenkomst over inclusie, De Stentor, 3 mei 2023
- Regenboogvlaggen op school weghalen maakt schoolklimaat onveiliger, Nationale Onderwijsgids, mei 2023
- Een veilige school voor lhbti+ -leerlingen (pdf), LBBO Magazine Beter Begeleiden, januari 2023