Feest voor iedereenStel de vraag of elk kostuum oké is. Wat kan en mag binnen de regels van school? Praat met elkaar over ‘verkleden’ en realiseer je dat voor genderleerlingen er een ingewikkeld randje zit aan ‘verkleden’. Sommige meisjes zouden zich liefst veel mannelijker kleden dan gebruikelijk is en sommige jongens zouden eigenlijk graag wat minder stoer gekleed willen gaan.
Het verkleden met carnaval kun je als leerkracht/docent aangrijpen om het met de leerlingen eens te hebben over de betekenis van kleding. Hoewel kleren maar kleren zijn en niet je echte ‘zelf’ veranderen, zijn ze voor veel mensen heel belangrijk. Hoe ervaren je leerlingen dat?
Ben je vóór, tijdens en na carnaval een andere ‘ik’? Word je met een bril op slimmer? Maakt die blonde pruik dat je minder goed kan nadenken? Wat maakt dat je je sterker voelt in een Batman-pak?
Bespreek ook het sociale element van kleding: ‘Wat vinden we normaal’? Vonden we dat vroeger ook en hoe is dat nu elders? Hoe ga je om met wat sommige mensen gepast vinden? Hoe fijn is het als je kunt dragen waar je jezelf prettig in voelt! Je kunt het gesprek ook uitbreiden naar thema’s als trans of drag. Drag is een onderwerp dat heel mooi past bij carnaval, want dragqueens en dragkings zijn dol op verkleedpartijen.
Wees alert op pesten
Wees in de aanloop en tijdens het carnavalsfeest alert op pesten en vervelende opmerkingen. Worden er onprettige opmerkingen gemaakt? Spreek diegene even persoonlijk aan. Er op terugkomen in de klas is vaak lastig, want op veel scholen gaan de leerlingen direct na het carnavalsfeest naar huis en op vakantie. Misschien kun je er later – op een heel ander moment – mee aan de slag.
Lachen is leuk, elkaar uitlachten om een kostuum niet.
Kan Prins Carnaval een meisje zijn?
Heeft de school een eigen Prins Carnaval? Mag dat ook een meisje zijn? Het Jeugdjournaal was op een school waar jongens en meiden hier lootjes voor trekken. Voor kleuters is er het Vlaamse boekje Lou viert carnaval uitgekomen, waarin diversiteit het uitgangspunt vormt. Hierbij is gratis lesmateriaal te downloaden.
Muziek & diversiteit
Als je lesgeeft in het vo/mbo kun je misschien de carnavalshit van Els de Schepper gebruiken: Kom uit de Kast! De Belgische zingt dat je geen toneelstukje moet spelen, maar moet laten zien wie je werkelijk bent. Voor de basisschool is ‘Prinsesje & Superman’ van K3 een leuk lied over seksuele diversiteit om te draaien in de klas met carnaval en met de kinderen te praten over de tekst.
Waarom mag een jongen nooit prinsesje; Waarom mag een meisje nooit superman zijn? Elke vogel bouwt z’n eigen nestje. Hier bij ons mag iedereen zijn wie ze zijn. (Songtekst ‘Prinsesje en superman’, K3)
Praten over grensoverschrijdend gedrag
Een veilig gevoel tijdens carnaval gaat over méér dan bovenstaande. Houd ook (seksueel) grensoverschrijdend gedrag in de gaten en grijp direct in. Geef ook je leerlingen voorlichting over het aangeven van grenzen, zeker tijdens het feesten. Rutgers wil jongeren meegeven dat ze ook elkaar in de gaten houden. Als ze iets zien gebeuren waarvan ze zich afvragen of beide partijen dit wel echt zo willen, vraag dan even: Ben je oké? Deze campagne wordt ondersteund door een heuse carnavalskraker die je op school kunt draaien en er op kunt terugkomen in de les.
- Artikel: Veilig Feesten in het po en Veilig feesten in het vo (Website School & Veiligheid).
- Artikel: Een veilige school voor transleerlingen. (Website Gendi)
- Campagne Rutgers: Ben je oke
- Liedje: Doe jij je voor als blank maar ben je stiekem een Chinees? Kom uit de kast! ( Els de Schepper, Youtube. Songtekst zie Muzikum)
- Lespakket: Lou viert carnaval (Clavis uitgeverijen)
- Liedje K3 ‘Prinsesje en superman (K3, Youtube)
- Mogen meisjes Prins Carnaval worden? (Jeugdjournaal, 2017)
- Interview ‘dragkid’ Troy bij EenVandaag (23-01-2020)